AHMET HAMDİ TANPINAR (1901-1962)
1. İçe dönük bir bakışla yaşamı ve duyarlıkları yansıtan sanatçılardandır.
2. Edebiyat, sanat tarihi, estetik, mitoloji öğretmenlikleri ve Yeni Türk Edebiyat profesörlüğü yapmıştır. Verlatne, Baudalaire, Mallarme, Goethe, Edgar Allan Poe, Dostoyevski, Andre Gide, Valery, Yahya Kemal ve Ahmet Haşim en sevdiği şairlerdir.
3. "Ne İçindeyim Zamanın", "Bursa'da Zaman" şiirleri bu olgunun örnekleridir.
4. Şiirindeki zaman kavramı, Bergson felsefesinden kaynaklanmaktadır.
5. Gençlik yıllarında özellikle Valery'nin etkisiyle şiire yönelir.
6. Fakültedeki hocası olan Yahya Kemal Beyatlı'dan çok etkilenmiştir. Ama ilk eserlerinde Yahya Kemal'den çok, Ahmet Haşim izleri görülür. Haşim gibi o da küçük yaşta kaybettiği annesinin yokluğundan duyduğu acıyı ve kendisini avutacak bir sevginin özlemini dile getirir.
7. Şiirlerinde dış öğe olarak "ahenk", iç öğe olarak da "zaman" kavramı ve "bilinçaltı" ağır basar.
8. Onun eserlerinde zaman, basit bir süreklilik değil, çok katlı ve karmaşık bir akıştır.
9. Şiirleriyle olduğu kadar makale, deneme, biyografi, edebiyat tarihi, psikolojik hikâye, roman ve edebi incelemeleriyle de tanınır.
10. Şiirlerinde genelde bir imaj ve müzik kaygısı taşıdığı; roman ve hikâyelerinde ise başta zaman teması olmak üzere psikolojik anları, bilinçaltını aradığı ve yansıttığı gözlenir.
11. Dilimize yeni bir ses, yeni bir deyiş getirmiş; hece ölçüsünü dizelerinde çok güzel uygulamış, heceye bir şiir bütünlüğü kazandırmıştır.
12. Şiiri, dilimizin özlülüğü ve hece ölçüsü içerisinde yeni bir kompozisyona ulaştırır.
13. Seçkin, çeşitli mecazlarla, düşüncelerle, soyut sözcüklere yer veren kendine özgü bir cümle yapısı vardır.
14. Şiir dili ile nesir dili arasında kesin bir ayrım gütmez.
15. Sembolizme, empresyonizme varan bir belirsizlikle psikolojik anıları işler.
16. Yurt sevgisi, geçmiş özlemi şiirlerinde sıkça karşımıza çıkan motiflerdir.
17. O, evrene toplumsal görüşlerinden uzak biçimde bireysel dünyasından bakar.
18. Kesin sonuçlara varmaktan kaçınan; aramayı, düşünmeyi, sezmeyi seven renkli bir yazardır.
19. Sağlam bir tarih bilincine dayanan geniş bir kültürü vardır.
20. Kendi yaşamından da izler taşıyan "Huzur", hem bir aşk hem de Tanpınar'ın İstanbul'a olan derin sevgisinin romanıdır.
21. Estetik anlayışını, kültür birikimini ve geçmiş kültürlere yaslanan yaşam felsefesini yansıttığı bu kitabı Tanpınar'ın en yetkin romanı sayılır.
Eserleri
Şiir: Bütün Şiirleri
Roman: Mahur Beste, Huzur, Sahnenin Dışındakiler, Saatleri Ayarlama Enstitüsü, Aynadaki Kadın
Öykü: Abdullah Efendi'nin Rüyaları, Yaz Yağmuru, Hikâyeler
Deneme: Beş Şehir, Edebiyat Üzerine Makaleler, Yaşadığım Gibi
İnceleme: Tevfik Fikret, Namık Kemal, Yahya Kemal, 19. Asır Türk Edebiyatı Tarihi
çok yardımcı oldu teşekkürler.
YanıtlaSil