REFİK HALİT KARAY (11.Sınıflara yönelik)

REFİK HALİT KARAY (1888-1965)


1. Yazarlığa mizah  öyküleriyle  başlamıştır.
2. Gazetelerde yazılar yazmış, Aydede dergisini tekrar çıkarmıştır.
3. 1919'dan başlayarak Türk öykücülüğünde yeni bir sayfa açmıştır.
4. Sürgün olarak gittiği Anadolu'dan çeşitli kesimlerden insanları canlandırdığı  "Memleket Hikayeleri" kitabıyla, o güne kadar konuları  İstanbul'la sınırlı olan öykücülüğü Anadolu'ya taşır.
5. Bu yönüyle sonradan serpilip gelişen   "köy edebiyatı"nın  öncüleri   arasına  girer.
6. 1920'lerden  sonra daha arı ve anlaşılır bir dil kullanmıştır.
7. Romancılığında iki  ayrı  çizgi  etkindir.  Yurtdışına kaçmadan önce yazdığı "İstanbul'un İçyüzü" en yetkin romanı sayılır.
8. Bu romanda, roman tekniğinin dışında birbirinden kopuk parçaları mozaikler halinde birleştirerek İttihat ve Terakki'nin işbaşına gelişinden I. Dünya Savaşı günlerine kadar olan İstanbul'u bütün renk ve çizgileriyle yansıtmıştır.
9. Türkiye'ye dönüşünden sonra yazdığı romanlarda, daha çok kişiye seslenme, daha fazla satma ve okunma kaygısıyla sanatı bir kenara bırakıp ticari eserlere yönelmiştir.
10. Bu romanlarda yurt gerçeklerinin yerini, Avrupa dışı ülkelerde geçen olaylar almıştır.
11. Yeni Lisan akımının tutunmasında  önemli payı bulunan, konuşma dilini yazılarında ustalıkla kullanan bir yazardır.
12. Hikâye ve romanlarında renkli bir görüntü  ve gözlem zenginliği göze çarpar.
13. Romanlarında çoğunlukla aile üstünde durur.
14. Hiçbir teze bağlı olmaksızın, sağlam bir teknikle, başarılı çevre tasvirleri içerisinde nefis bir üslupla olayları anlatır.
15. Ağır fikre,  derin çözümlemelere, tezli saplantılara girmeden ak realizm diyebileceğimiz bir görüşle yazar.
16. Olaylarla törelerin  güldüren,  şaşırtan yanlarını alır.  Ne çok karamsardır, ne çok iyimser.
17. İç gözlemde oldukça zayıf, dış gözlemdeyse çok kuvvetli bir ressam-yazar özelliği gösterir.
18. Sıcak, çekici, zevkli bir dili vardır. İstanbul Türkçesini çok güzel kullanır.
19. Kirpi takma adını kullanmıştır.

Eserleri : Roman:
İstanbul'un  İçyüzü, Yezidin Kız:, Çete, Sürgün, Anahtar,  Bu Bizim Hayatımız, Nilgün, Yeraltında Dünya Var, Dişi Örümcek, Bugünün Saraylısı, 2000 Yılının Sevgilisi,  İki Cisimli  Kadın,  Kadınlar Tekkesi,  Karlı  Dağdaki Ateş, Dört Yapraklı Yonca, Sonuncu Kadeh, Yerini Seven Fidan, Ekmek Elden Su Gölden, Ayın On Dördü, Yüzen Bahçe

Öykü :Memleket Hikayeleri, Gurbet Hikayeleri

Mizah:Sakın Aldanma İnanma Kanma, Kirpinin Dedikleri, Agop Paşa'nın Hatıraları, Ay Peşinde, Tanıdıklarım, Guguklu Saat

Anı - Günce: Bir İçim Su, Bir Avuç Saçma, İlk Adım, Üç Nesil Üç Ha- yat, Makyajlı Kadın, Tanrıya Şikâyet
Minelbab İlelmihrab, Bir Ömür Boyunca